Trong quý I năm 2019, Ủy ban nhân dân thành phố và Sở, ban, ngành đã ban hành 52 văn bản chỉ đạo và triển khai các hoạt động đảm bảo an toàn thực phẩm (ATTP). Đặc biệt chú trọng tổ chức Lễ phát động “Tháng hành động vì an toàn thực phẩm” năm 2019 (Lễ phát động) với chủ đề: “Nói không với thực phẩm giả, thực phẩm kém chất lượng. Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng” nhằm mở đầu và là điểm nhấn tạo nên đợt cao điểm, phát động một chiến dịch truyền thông tuân thủ các quy định pháp luật về an toàn thực phẩm trong các hoạt động sản xuất, kinh doanh thực phẩm; chủ động phòng ngừa ô nhiễm thực phẩm, hạn chế tối đa ngộ độc thực phẩm, đặc biệt là các vụ ngộ độc thực phẩm tập thể và các bệnh truyền qua thực phẩm do sử dụng sản phẩm thực phẩm không an toàn, thực phẩm giả. Đồng thời nâng cao vai trò, trách nhiệm của chính quyền cơ sở các cấp, người sản xuất, kinh doanh, người tiêu dùng trong việc sản xuất, kinh doanh và tiêu dùng thực phẩm.
Phát huy tối đa các kênh truyền thông phổ biến các quy định của pháp luật về an toàn thực phẩm, truyền thông kịp thời, đầy đủ để cung cấp các thông tin với nội dung tích cực, rõ ràng, chính xác, nhất quán và minh bạch các vấn đề về an toàn thực phẩm; Xử lý kịp thời các thông tin trái chiều, thiếu chính xác gây hoang mang cho cộng đồng. Trong đó, tích cực tuyên truyền về Kế hoạch hành động ứng phó khẩn cấp với bệnh Dịch tả heo Châu Phi nhằm cung cấp chính xác các thông tin cần thiết và tiến độ triển khai các chiến dịch phòng chống dịch bệnh đang xảy ra trong thời gian gần đây. Cụ thể, Thành phố đã treo 448 băng rôn, cấp phát 48.101 tờ gấp về “Cách lựa chọn thực phẩm tươi sống an toàn” và “Phòng chống dịch tả heo Châu Phi” cho cơ sở sản xuất, kinh doanh thịt heo và các sản phẩm có nguồn gốc thịt heo, người tiêu dùng, 1.550 đĩa hình và đĩa tiếng, viết 125 bài về an toàn thực phẩm, cũng như đã tổ chức 349 lớp tập huấn tuyên truyền về kiến thức an toàn thực phẩm cho 16.127 đối tượng.
Tiếp tục xây dựng và triển khai thực hiện Dự án, Đề án, chương trình đảm bảo an toàn thực phẩm; phát triển các vùng nguyên liệu sản xuất nông sản thực phẩm an toàn trên địa bàn thành phố. Trong 3 tháng đầu năm (tính từ ngày 10/12/2018 đến ngày 08/3/2019), Ban Quản lý Đề án chuỗi đã tổ chức thẩm định và cấp 34 giấy chứng nhận cho 29 trang trại, cơ sở sản xuất với tổng sản lượng 20.696 tấn rau, củ, quả, thịt/năm; tiếp tục mở rộng liên kết, phối hợp với các tỉnh trong quản lý và kết nối tiêu thụ sản phẩm an toàn. Triển khai và phát triển Đề án quản lý, nhận diện và truy xuất nguồn gốc thịt heo, thịt gia cầm và trứng gia cầm, đặc biệt tăng cường kiểm soát chặt chẽ việc truy xuất nguồn gốc trong giai đoạn dịch tả lợi Châu phi đang bùng phát. Tăng cường kiểm soát giết mổ nhằm đảm bảo có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng, đồng thời kiểm soát chặt chẽ công suất giết mổ không để vượt quá công suất giết mổ; thực hiện nghiêm quy định về kiểm tra lâm sàng động vật trước khi giết mổ, đúng quy trình kiểm soát giết mổ, nhất là việc nhận diện các biểu hiện heo bị tiêm thuốc an thần, các hành vi của thương lái tiêm thuốc an thần tại khu vực chờ giết mổ. Thực hiện truy xuất nguồn gốc tại hai chợ đầu mối nông sản thực phẩm Bình Điền, Hóc Môn đối với sản phẩm thịt heo với 144.229 xe với tổng khối lượng 2.823.208 con, trong đó: nguồn tỉnh: 78.380 xe với 1.721.918 con (chiếm 61%), nguồn TP. Hồ Chí Minh: 65.849 xe với 1.101.290 con (chiếm 39%). Kết quả: 100% có vòng niêm phong. Cấp Giấy chứng nhận kiểm dịch sản phẩm động vật ra khỏi địa bàn Thành phố với 59.616 bản gốc, 57.390 bản sao với tổng khối lượng là 64.671.013 kg.
Xây dựng dự án mô hình chợ thí điểm bảo đảm an toàn thực phẩm, triển khai, hướng dẫn các chủ đầu tư, hợp tác xã, ban quản lý chợ truyền thống trên toàn địa bàn thành phố thực hiện các nội dung về xây dựng chợ thực phẩm an toàn đối với chợ truyền thống.
Xây dựng và phát triển các vùng nguyên liệu sản xuất nông sản thực phẩm an toàn. Trong quý I/2019, diện tích gieo trồng ước đạt 3.876 ha, tăng 6,9% so cùng kỳ; Sản lượng trồng trọt ước đạt 108.722 tấn, tăng 7,4% so cùng kỳ; Tổng đàn bò ước 131.500 con, tăng 1,5% so với cùng kỳ; Sản lượng sữa bò tươi ước 52.237 tấn, tăng 2,5% so cùng kỳ; Thịt trâu bò hơi ước đạt 5.015 tấn, tăng 7,8% so cùng kỳ; Tổng đàn heo 300.400 con, giảm 2,1% so cùng kỳ; Sản lượng thịt heo hơi 18.600 tấn, tăng 3,3% so cùng kỳ; Gia cầm 295.000 con, tăng 13,6% so cùng kỳ; Sản lượng nuôi chim yến lấy tổ 2.800 kg, tăng 30,2% so cùng kỳ; Cá sấu 60.686 con, giảm 13,7% so cùng kỳ do xuất bán; 447 cơ sở nuôi tôm xây dựng mô hình nuôi thủy sản đảm bảo an toàn thực phẩm, tổng diện tích là 551.57 ha.
Duy trì tốt công tác cấp các giấy chứng nhận, trong 03 tháng đầu năm toàn thành phố đã cấp 8.658 các loại giấy chứng nhận liên quan ATTP, bao gồm 1.402 Giấy Chứng nhận cơ sở đủ điều kiện ATTP, 33 giấy chứng nhận VietGAP thuộc lĩnh vực nông nghiệp, 5.969 hồ sơ tự công bố sản phẩm, 25 hồ sơ đăng ký công bố sản phẩm và đã có 796 cam kết đảm bảo an toàn thực phẩm, 02 Giấy xác nhận nội dung quảng cáo thực phẩm, 34 giấy Chuỗi thực phẩm an toàn, 397 giấy Xác nhận kiến thức ATTP.
Huy động lực lượng phương tiện tăng cường công tác tổ chức kiểm tra và phát hiện nhiều vụ vi phạm về an toàn thực phẩm, ngăn chặn gia súc, gia cầm, thực phẩm bẩn đến tay người tiêu dùng; ngăn chặn việc sử dụng hóa chất, kháng sinh cấm trong thức ăn chăn nuôi; ngăn chặn việc sử dụng hóa chất công nghiệp trong sơ chế, chế biến thực phẩm; ngăn chăn việc sản xuất thực phẩm kém chất lượng, thực phẩm giả; tiếp tục xây dựng và triển khai thực hiện kế hoạch tăng cường đấu tranh tội phạm và vi phạm pháp luật về buôn bán, vận chuyển trái phép, tiêu thụ động vật, sản phẩm động vật nhập lậu, nghi nhập lậu – triển khai các biện pháp ngăn chặn dịch tả lợn Châu Phi. Kết quả đạt được trong Quý I/2019, các đoàn công tác thực hiện thanh tra, kiểm tra 22.530 cơ sở, trường hợp; phát hiện vi phạm 8.505 cơ sở, trường hợp (tỷ lệ 37,75 %); phạt tiền 464 cơ sở, trường hợp với tổng số tiền phạt 5.357.317.490 đồng, chuyển cơ quan cảnh sát đều tra khởi tố 01 trường hợp, tiếp tục xử lý đối với 38 cơ sở còn lại; tổng số tang vật bị xử lý: 123.359,8 kg và 412.718 đơn vị sản phẩm thực phẩm, buộc kiểm dịch, kiểm tra vệ sinh thú y 2.578 kg sản phẩm động vật; tiếp tục hậu kiểm việc thực hiện các quy định đảm bảo an toàn thực phẩm đối với 345 hồ sơ tự công bố sản phẩm của các cơ sở, trong đó có 304 hồ sơ không đạt.
Công tác lấy mẫu giám sát cũng đã được triển khai với kết quả 1.990 mẫu thực phẩm được lấy để kiểm tra các chỉ tiêu ATTP. Kết quả có 1.885 mẫu đạt (tỷ lệ 94.72 %), 105 mẫu không đạt (tỷ lệ 5.28%). Các mẫu được lấy có trọng tâm, trọng điểm, tập trung vào các mẫu có nguy cơ không an toàn. Đối với các mẫu không đạt, đã tiến hành xử lý theo quy định.
Trên đà phát triển, Ban Chỉ đạo liên ngành về an toàn thực phẩm thành phố đang tiếp tục xây dựng và triển khai thực hiện kế hoạch trong Tháng hành động vì an toàn thực phẩm năm 2019; kế hoạch tăng cường đấu tranh tội phạm và vi phạm pháp luật về buôn bán, vận chuyển trái phép, tiêu thụ động vật, sản phẩm động vật nhập lậu, nghi nhập lậu – triển khai các biện pháp ngăn chặn dịch tả lợn Châu Phi và kế hoạch triển khai chiến dịch phòng chống sản xuất, vận chuyển, mua bán thực phẩm giả, kém chất lượng của INTERPOL (OPSON VIII) tại thành phố Hồ Chí Minh./.
Phương Thảo – Văn phòng